(phatminh.com) Nỗ lực theo đuổi dòng xe tăng của riêng mình,“pháo đài di động”Merkava, đã giúp Israel trụ vững giữa “chảo lửa” Trung Đông.
|
|
Kỳ 4: Trụ cột sức mạnh
Công đầu của “ông thiết giáp”
Nếu như các chiến lược gia phương Tây ngày càng xem nhẹ vai trò
của xe tăng trong chiến tranh hiện đại thì cuộc đối đầu giữa Nhà nước
Israel với khối Arab đang vớt vát phần nào vị thế của cỗ máy chiến tranh
này. Một trong những quan điểm cơ bản của học thuyết quân sự Israel là
“đảm bảo giành chiến thắng trong cuộc chiến tranh thông thường, quy mô
lớn có sự tham gia của các binh đoàn xe tăng và không quân được trang bị
vũ khí hiện đại nhất”.
Thái độ coi trọng sức mạnh tăng – thiết giáp này hình thành từ thực tế
chiến trường. Trong đó, lực lượng xe tăng là “xương sống” của các cuộc
tiến công đối phó với “chiến tranh bạo loạn”, một hình thái xung đột mà
đối phương phân tán, ẩn nấp ở các khu dân cư đông đúc.
Để tự tin vạch ra sách lược trên, Israel dựa hoàn toàn dòng xe tăng
Merkava, (trong tiếng Hebrew có nghĩa là “chiến mã xa”), với công đầu
thuộc về Thiếu tướng Israel Tal, chỉ huy lực lượng tăng – thiết giáp
Israel, từng kinh qua các cuộc chiến giành độc lập, cuộc chiến Sinai,
cuộc chiến 6 ngày và cuộc chiến Yom Kippur.
|
"Ông thiết giáp" Israel Tal. |
|
Xe tăng Merkava III làm nhiệm vụ.
|
Sau cuộc chiến Yom Kippur (năm 1973) giữa Israel và
các nước Ai Cập, Syria, Iraq và Jordan…, giới quân sự Israel nhận thức,
không thể chiến thắng trong chiến tranh tiêu hao và đặt ra yêu cầu quân
đội phải có loại xe tăng mới đảm bảo khả năng sống còn cao cho kíp xe.
Cùng với yêu cầu đó, bài học cay đắng từ việc bị “đồng minh” chơi khăm
thúc đẩy Israel quyết tâm chế tạo loại xe tăng của riêng mình. (Israel
từng hợp tác với Anh để chế tạo xe tăng Chieftain nhưng sau đó, vì lý do
địa chính trị, Anh đã không bán loại tăng này cho nhà nước Do Thái).
Dưới sự chỉ đạo của của “ông thiết giáp”, biệt danh của tướng Israel
Tal, chiếc Merkava đầu tiên đã chính thức biên chế trong quân đội vào
năm 1979 và tham chiến lần đầu trong chiến dịch “Hòa bình cho Galilee”
(năm 1982).
An toàn, an toàn hơn nữa
Tới nay, dòng xe tăng Merkava đã phát triển tới 4 thế hệ, với
nhiều biến thể không phải là xe tăng như pháo tự hành, xe chiến đấu bộ
binh, xe cứu kéo… Thế nhưng “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt trong các thiết kế
của gia đình Merkava luôn là tiêu chí đảm bảo sự an toàn cao nhất cho
kíp xe.
Điều này có thể dễ dàng nhận ra ở tháp pháo của tất cả các thế hệ xe
tăng Merkava với thiết kế hình chỏm cầu nhằm giảm sức phá hủy của các vũ
khí chống tăng. Không chỉ vậy, Merkava là một trong những dòng xe tăng
hiếm hoi đặt động cơ ở phía trước để làm tăng khả năng sống còn của kíp
xe trong trường hợp xe bị bắn trúng.
|
Thiết kế của dòng xe Merkava tạo
khoảng chống tối đa để binh sĩ có thể trú ẩn. Trong ảnh là 1 xe thiết
giáp, biến thể của xe tăng Merkava. |
Xe được thiết kế các cửa thoát hiểm dành riêng cho trưởng xe, lái xe,
người nạp đạn. Còn pháo thủ, có thể chọn bất kỳ các cửa kể trên thoát
thân. Nhà sản xuất còn tính toán nếu bớt đi 12 viên đạn pháo có thể đủ
chỗ trú ẩn cho 6 binh sĩ nữa. Như vậy, không chỉ kíp xe mà cả lính tùng
thiết cũng sẽ được an toàn hơn.
|
Diềm xích phía sau tháp pháo. |
Từ chiếc Merkava II, tháp pháo còn bố trí diềm xích, treo các bi sắt
nặng trông diêm dúa nhưng lại có tác dụng giảm tổn thương cho xe khi bị
rocket chống tăng bắn từ phía sau.
Ở chiếc Merkava IV, xe được trang bị hệ thống phòng thủ chủ động Rafael
Trophy có 4 radar bố trí quanh thân, cung cấp tầm bao quát theo góc cầu
360 độ (thực tế là bán cầu trên), chống lại các mối nguy đến từ các loại
tên lửa chống tăng. Hiện nay, trên thế giới cũng mới chỉ có xe tăng
T-80 của Nga trang bị hệ thống tương tự là Arena. Trong đó, Trophy được
đánh giá là có tính năng vượt trội hơn.
|
Hệ thống Rafale Trophy thể hiện khả năng bảo vệ Merkava IV.
|
Thu lời bất chấp lệnh cấm xuất khẩu
Bắt đầu từ năm 2001, Israel đang dần “thay máu” lực lượng tăng –
thiết giáp bằng những chiếc Merkava IV, thành viên mới nhất của “gia
đình Merkava”. Hiện nay, với tốc độ sản xuất dự kiến khoảng 50-70
chiếc/năm, lục quân Israel sẽ sớm hoành thành mục tiêu có thêm 400 chiếc
Merkava IV nữa trong biên chế.
Vì lý do an ninh quốc gia, Merkava IV bị áp đặt lệnh cấm xuất khẩu,
nhưng ngành công nghiệp quốc phòng Israel vẫn thu lời nhờ vào việc bán
một số bộ phận hoặc hệ thống vũ khí, khí tài.
Merkava IV được trang bị pháo 120mm, bắn các loại đạn (đạn xuyên thoát
vỏ có cánh ổn định APFSDS, đạn nổ lõm chốn tăng đa năng HEAT-MP…) mang
nhiều quốc tịch (Mỹ, Đức, Pháp). Loại pháo này rất tân tiến vì có khả
năng chống cong, vênh dưới tác động nhiệt độ môi trường và hoặc khai
hỏa. Ngoài pháo chính, xe còn có súng máy 7,62mm và hệ thống cối 60mm.
Nhờ hệ thống kiểm soát hỏa lực đa kênh (TV, ảnh nhiệt, laser) Merkava IV
có thể bắt bắm, bắn các mục tiêu di chuyển trong khi hành tiến, kể cả
các mục tiêu trên không như trực thăng.
|
Xe tăng Merkava thao diễn và bị ngã ngựa.
|
Để bảo vệ, ngoài những thiết kế đảm bảo an toàn kể
trên, Mekava IV còn được trang bị hệ thống cảnh báo laser Amcoram LWS-2.
Khi phát hiện đối phương chiếu tia laser dẫn đường cho tên lửa chống
tăng, ngay lập tức, hệ thống này sẽ phát lệnh điều khiển các ống phóng
bố trí quanh tháp pháo phóng lựu đạn khói để bảo vệ. Các ống phóng này
có thể dùng để phóng mồi bẫy nhiệt chống vũ khí chống tăng dẫn hướng
bằng ảnh nhiệt. Ngoài ra, lớp vỏ của Mekava IV còn có thiết kế dạng
module, cho phép thay thế các lớp giáp phức hợp khác nhau tùy vào từng
nhiệm vụ.
|
Một chiếc Merkava bị "sứt mẻ". |
Được Bộ Tổng tham mưu Quân đội Israel kỳ vọng là “khi triển khai hoàn
toàn, Mekava IV sẽ đảm bảo an toàn cho kíp xe hơn các loại xe từng có”
và được các chuyên gia quân sự xếp vào hạng các xe tăng “an toàn và hiệu
quả hàng đầu thế giới” nhưng sự phát triển vũ khí và chiến thuật chống
tăng khiến Mekava IV khó ngồi yên ở ngôi “vua chiến trường”.
Trên thực tế, trong các cuộc đối đầu ở Trung Đông, vẫn có những chiếc
Merkava bị bắn tung lớp giáp, thậm chí lộn nhào. Và hệ thống phòng thủ
chủ động Rafael Trophy dù chính xác đến đâu cũng không cùng lúc ngăn
được nhiều rocket chống tăng bắn tới tấp cùng một lúc. Những cỗ xe tăng
vẫn rất dễ bị tổn thương trong chiến đấu, những nhà thiết kế xe tăng
Israel nói riêng và trên thế giới nói chung vẫn phải giải nhiều bài toán
khó để kéo dài thời gian tồn tại cùng lịch sử của loại vũ khí này. |
|
|
|
|
|