(www.phatminh.com) Mỗi năm, có khoảng 40 triệu tấn rơm rạ và trấu bị đốt bỏ vì không biết dùng để làm gì. Gần đây, Viện Môi trường nông nghiệp đã hướng dẫn người dân nung rơm trong điều kiện yếm khí để biến chúng thành loại than sinh học...
|
|
Hộ gia đình chị Nguyễn Thị Phương ở Mễ
Trì, Từ Liêm, Hà Nội có 5 sào lúa. Sau mỗi vụ thu hoạch, chị Phương lại
đem rơm rạ đốt đi nhằm giải phóng mặt bằng, đỡ công vận chuyển cũng như
lấy luôn tro để bón ruộng. Thế nhưng hơn 1 năm nay, chị Phương và nhiều
hộ nông dân khác đã có một phương pháp mới biến chất thải nông nghiệp
thành một loại than sinh học tốt cho cây trồng.
Hiệu quả cao
Theo chị Phương, cách làm khá đơn giản. Chỉ cần chuẩn bị một lò nung
được xây bằng gạch chịu nhiệt hoặc một thùng sắt để chứa từ 5-10 kg rơm
rạ trở lên. “Rơm rạ được cho vào thùng rồi đó châm lửa đốt. Điểm mấu
chốt của kỹ thuật này là chọn thời điểm để dập lửa. Khi thấy nhiệt độ
thùng có thể làm cháy toàn bộ rơm rạ trong thùng thì phải đóng cửa lò.
Dập lửa đúng thời điểm sẽ giúp tạo thành than chứ không phải là tro”,
chị Phương, nói.
|
Sản xuất than sinh học từ rơm rạ và trấu tại Nam Sách, Hải Dương
(Ảnh: Minh Cường)
|
TS Mai Văn Trịnh, Phó viện trưởng Viện Môi trường nông nghiệp (Viện Khoa
học nông nghiệp Việt Nam) cho biết, rơm rạ được đưa vào lò và nung dưới
nhiệt độ 500- 600 độ C. Trong điều kiện yếm khí không có ôxy và trong
điều kiện áp suất lớn, cácbon sinh khối không bị cháy toàn bộ mà ở dạng
giữa khoáng và hữu cơ. Khói tỏa ra từ các lò đốt cũng không phải là CO2
mà chỉ là hơi nước nên không gây hại tới môi trường. Sau một vài giờ,
nguồn sinh khối này sẽ tự chuyển hóa thành than mà nông dân có thể dùng
làm phân bón ruộng cho cây trồng.
Trong điều kiện thời tiết nhiệt đới ẩm Việt Nam, than sinh học có tốc độ
phân hủy chậm sẽ giúp làm chậm quá trình thoái hóa đất, chống bạc màu,
giảm độ chua, tăng hiệu quả sử dụng phân lên gấp 2 đến 3 lần.
“Cách làm này sẽ giữ được gần như toàn bộ thành phần chất dinh dưỡng có
trong rơm rạ và các nguồn sinh khối nông nghiệp khác, đặc biệt là gần
50% lượng cácbon. Lượng cácbon này sẽ giúp vi sinh vật trong đất phát
triển, thúc đẩy quá trình cải tạo đất và tăng năng suất cây trồng” TS
Trịnh cho biết.
Tiềm năng lớn
Sản xuất than sinh học từ phế phụ phẩm nông nghiệp đang được bà con nông
dân ở nhiều nơi như huyện Từ Liêm, huyện Sóc Sơn (Hà Nội), huyện Nam
Sách (Hải Dương), Thành phố Hưng Yên (Hưng Yên)… ứng dụng. Anh Trần Đăng
Biết, xã Trung Nghĩa, Thành phố Hưng Yên phấn khởi cho biết, nhờ có
phương pháp mới, phế phụ phẩm của hơn 4 sào ruộng gia đình anh đã không
còn bị bỏ phí mà được làm thành than sinh học, phục vụ gieo cấy, trồng
trọt. Bón than sinh học khiến cây cối xanh tốt hơn, ít sâu bệnh, tăng
khả năng chịu hạn.
Kết quả nghiên cứu của Viện Môi trường nông nghiệp cho thấy, hàng năm ở
Việt Nam nguồn sinh khối nông nghiệp là rất lớn, ước tính khoảng trên 60
triệu tấn. Riêng lúa, mỗi năm Việt Nam sản xuất gần 40 triệu tấn thóc.
Nếu tính trung bình 1 tấn thóc sẽ cho ra 1 tấn phế thải thì mỗi năm có
khoảng 40 triệu tấn rơm rạ và trấu. Ngoài ra, còn có thân ngô, đậu
tương, thân lá mía và một số cây trồng khác như cao su, chè…
Theo TS Mai Văn Trịnh, tại nhiều nước phát triển, than sinh học không
chỉ cải tạo đất mà còn được sử dụng làm năng lượng, chất đốt thay cho
than đá, dầu mỏ đang có nguy cơ cạn kiệt hay làm vật liệu xử lý nguồn
nước bị ô nhiễm, nước nhiễm kim loại nặng. Tại Nhật Bản, than sinh học
còn được cấy thêm vi sinh vật để xử lý chất thải nhà vệ sinh, bảo vệ môi
trường.
Trong tương lai gần, mô hình sản xuất than sinh học này sẽ được triển
khai rộng rãi tại nhiều địa phương khác trong cả nước. Những lò đốt than
sinh học có quy mô lớn dự kiến sẽ được đặt tại các nơi công cộng tạo
điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện sau mỗi vụ mùa thu hoạch. |
|
|
|
|
|