Khỉ sóc là loài linh trưởng nhỏ bé nhất
trên hành tinh, họ hàng rất gần gũi với đười ươi (orang-utang) mà cũng
chẳng quá xa xôi lắm với loài người theo phả hệ.
Quê hương của chúng là Nam Mỹ, đặc biệt
tại các nước trong lưu vực sông Amazon. Khỉ sóc có nhiều loài và đặc
trưng chung là… nhỏ xíu.
Chú khỉ sóc mới chào đời nằm trên tay của nhân viên chăm sóc của sở thú.
Chiều dài thân của chúng chỉ từ 15 đến
59cm. Đuôi so với thân lại rất dài, khoảng 18 đến 42cm và rất khéo léo,
có thể quấn lên các cành cây, giúp chúng đánh đu trên không.
Chú khỉ mới đẻ nằm gọn trong bàn tay người.
Khỉ sóc cân nặng từ 70 đến vài trăm gam.
Chúng chạy, nhảy rất nhanh trên các cành cây. Thức ăn chủ yếu là côn
trùng, các loại quả và hạt. Chúng biết diễn tả tình cảm bằng môi, mắt,
tai và những đám lông trên đầu trông rất ngộ nghĩnh.
Chúng phát ra những tiếng kêu biểu lộ
các sắc thái tình cảm cũng như để thông tin cho nhau. Người ta ghi âm và
phân biệt được hơn 10 tín hiệu âm thanh trao đổi giữa chúng.
Trong thiên nhiên, chúng sống ở vùng cao tại lưu vực sông Amazon
thuộc các nước Bolivia, Braxin, Colombia, Ecuador và Peru.
Trong thiên nhiên, khỉ sóc sống thành
những gia đình lớn, nuôi dạy con cái chung trong cả bầy. Khỉ đực cõng
các con khỉ con trên lưng, dạy và bảo vệ chúng trong khi khỉ cái chỉ
chịu trách nhiệm cho “sắp nhỏ” ăn uống.
Khác với các loài linh trưởng khác, khỉ
sóc không chiếm hữu những vùng lãnh thổ riêng. Người ta có thể nuôi khỉ
sóc trong gia đình như những con thú cưng, tinh nghịch và tình cảm.
Tuổi thọ của chung từ 6 đến 10 năm.