Người Ai Cập cổ đại đã phát triển nhà nước quốc gia đầu tiên và nhà nước đó đã mở đầu một nền văn hóa kéo dài hàng ngàn năm sau đó.

Suốt nhiều thế kỷ, nghệ thuật, kiến trúc và các truyền thống của xứ Ai cập cổ đại đã lôi cuốn sự chú ý của các sử gia, các nhà văn và các du khách ở khắp nơi trên thế giới. Hãy tham gia cùng với chúng tôi xuôi dòng sông Nile và ngược dòng thời gian.

Chúng ta sẽ không bao giờ thưởng ngoạn được một nơi nào giống như Ipsamboul; một nơi vô cùng tĩnh mịch - không có bóng dáng của một con người… Chuyến hành trình xuôi dòng sông Nile bắt đầu tại ngôi đền Abu Simbel.

Vua Ai Cập Ramses đệ Nhị đã xây dựng ngôi đền kỳ vĩ này cách nay hơn 3.200 năm. Ngôi đền này là để thờ các vị thần Ai Cập Ra-Horakhty, Amun và Ptah. Nhưng thực ra ngôi đền này dùng để chứng tỏ quyền lực và sức mạnh của vua Ramses đệ Nhị, vị vua đã lãnh đạo Ai Cập trong hơn 60 năm. Giống như các vị vua khác, vua Ramses được xem là biểu tượng của một vị thần trên trái đất.

Bốn pho tượng cao 20 mét của vua Ramses canh giữ mặt trước của ngôi đền. Ngôi đền này được đục vào một bên sườn của một ngọn núi. Nhìn lên trên những pho tượng khổng lồ này, bạn đột nhiên cảm thấy mình thật bé nhỏ và cuộc sống của bạn thật ngắn ngủi so với kiến trúc vĩnh hằng này.

Bên trong ngôi đền, các bức tranh được chạm trổ chi tiết trên những bức tường cho thấy vua Ramses đang đánh bại các kẻ thù của ông ta ở chiến trường. Các bức tường cũng cho thấy những ví dụ về chữ tượng hình, hình thức chữ viết Ai Cập có dạng các hình vẽ. Đây là hệ thống chữ viết cổ xưa nhất được biết đến trên thế giới.

Giống như nhiều ngôi đền của người Ai Cập, ngôi đền Abu Simbel có một phòng đầu tiên hay đại sảnh kiểu có rất nhiều cột trụ chống đỡ trần. Tiếp đến là một đại sảnh thứ hai, rồi đến điện thờ.

Chỉ có những người giúp việc cúng tế và vua mới được phép bước vào căn phòng cuối cùng này. Điện thờ của vua Abu Simbel có các pho tượng của bốn vị thần của ngôi đền. Nằm cạnh kiến trúc này là một ngôi đền nhỏ hơn để tôn vinh bà Nefertari, vợ của vua Ramses đệ Nhị.

Vào thập niên 1960, cả hai ngôi đền này đều bị người ta dỡ lấy đi từng tảng đá khỏi vị trí ban đầu của chúng và đem xây dựng lại tại một địa điểm cách đó 200 mét. Việc làm này là để bảo vệ ngôi đền tránh khỏi nước sông Nile dâng lên tràn vào do việc xây dựng đập nước cao Aswan.

Chuyến hành trình của tiếp tục ở thị trấn Aswan, nơi nhiều du khách bắt đầu chuyến đi trên sông của họ trên một chiếc thuyền trông giống như một khách sạn. Ở Aswan có nhiều nơi tham quan rất thú vị bao gồm Viện Bảo tàng Nubian, Vườn Bách thảo Aswan và Khách sạn Old Cataract. Nhà văn viết tiểu thuyết trinh thám người Anh là bà Agatha Christie đã viết một phần của cuốn tiểu thuyết “Cái chết trên dòng sông Nile” của bà trong khách sạn này.

Bạn cũng có thể đến thăm đập nước cao Aswan và vùng nước mà đập nước này chặn lại tại Hồ Lasser - hồ nhân tạo lớn nhất trên thế giới.

Đập nước này bắt đầu được xây dựng vào năm 1960 dưới thời Tổng thống Gamal Abdel Nasser của Ai Cập. Mục đích của đập nước này là để kiểm soát dòng chảy của sông Nile. Đập Aswan đã làm tăng một cách đáng kể diện tích đất canh tác ở Ai Cập và cung cấp cho đất nước này nguồn năng lượng thuỷ điện. Nhưng đập nước này cũng gây ra những vấn đề về môi trường và về văn hóa, những người dân địa phương bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi đập nước này.

Những người Nubian đã từng sống ở đây. Đã có 100.000 người Nubian sinh sống ở nơi này. Nhưng sau khi hồ này được hình thành thì người Nubian đã phải dời đi nơi khác. Một nửa trong số họ đã quyết định ở lại Aswan. Họ lấy vùng bên trái của Aswan làm vùng đất Nubia mới của họ. Số người còn lại đã đi đến Sudan để sinh sống.

Một khu vực khác gần Aswan được nhiều người biết đến là ngôi đền Philae kết hợp kiến trúc Hy Lạp và La Mã. Ngôi đền Philae là một trong những đài tưởng niệm được xây dựng sau khi người chiến binh Macedonia là Alexandre Đại Đế nắm quyền cai trị Ai Cập cách nay khoảng 2.300 năm.

Một trong các vị tướng của ông là Ptolemy đã nắm quyền cai trị Ai Cập sau khi Alexander Đại Đế mất. Vua Ptolemy đã thiết lập một triều đại Ptolemy cai trị đất nước Ai Cập trong vòng 300 năm. Để đến thăm ngôi đền Philae, du khách phải đi thuyền đến một hòn đảo nhỏ.

Nếu bạn đi vào ban đêm, bạn có thể xem một buổi trình diễn âm thanh và ánh sáng. Trong buổi trình diễn này, giọng nói của các diễn viên đã được thâu âm lại sẽ cho bạn biết lịch sử về ngôi đền theo kiểu nhạc kịch trong khi ngôi đền được chiếu sáng bởi nhiều màu sắc rực rỡ.

Ngôi đền này được xây dựng để tôn vinh nữ thần Isis cách nay hơn 2.000 năm. Một trong những kiến trúc nổi tiếng nhất tại ngôi đền Philae là kiốt Trajan. Kiốt này là chủ đề ưa thích nhất trong các bức tranh của các du khách châu Âu vào thế kỷ 19.

Tiếp tục xuôi dòng sông Nile, du khách sẽ được chiêm ngưỡng ngôi đền Kom Ombo. Ngôi đền thuộc triều đại Ptolemy này được xây dựng để tôn vinh hai vị thần, thần cá sấu Sobek và Haroeris.

Ngôi đền khác thường vì nó có hai cổng và hai phòng để tôn vinh cả hai vị thần. Các bức tranh khắc trên tường cho thấy các tập tục cổ truyền và cuộc sống hằng ngày của người dân Ai Cập. Một bức tường khác có những bức tranh khắc chi tiết những dụng cụ y khoa.

Ở đây mô tả một vài dụng cụ y khoa của họ. Hầu hết các dụng cụ này ngày nay chúng ta vẫn còn đang sử dụng. Bạn có thể thấy một cái kéo, bạn có thể thấy một miếng bọt biển, hai cục đá để mài sắc các dụng cụ cắt. Bạn cũng có thể thấy một cái cân để cân các vật liệu. Bạn có thể thấy có hai con mắt ở trong này. Đó là các con mắt của thần Horus, biểu tượng của sự bảo vệ.

Đi xa hơn về hướng bắc, còn có ngôi đền Horus tại thành phố Edfu. Ngôi đền thuộc triều đại Ptolemy này là một trong những ngôi đền được bảo tồn nguyên vẹn nhất ở Ai Cập.

Đi thuyền về hướng bắc khoảng 100 km. Chúng ta sẽ có thời gian để thưởng ngoạn cảnh vật dọc theo dòng sông Nile. Ở trên thuyền, bạn có thể nhìn thấy những cây cọ, trẻ em đang nô đùa trên các cánh đồng và người dân địa phương đang chèo những chiếc thuyền nhỏ. Và bạn có thể vẫy tay với các du khách trên những chiếc thuyền khách sạn khác.

Điểm dừng chân kế đến là thành phố cổ Thebes, ngày nay được biết dưới tên gọi là thành phố Tuxor.

Bắt đầu cách nay khoảng 3.500 năm, một loạt các vị vua đã xây dựng những kiến trúc lăng mộ bí mật ở Thung Lũng Các Vị Vua gần đó. Các vị vua đã chọn nơi chôn cất của họ tại khu vực toàn đá này vì nơi đây xa khu vực dân chúng và dễ dàng được bảo vệ.

Những kiến trúc lăng mộ này kín đáo hơn so với những kim tự tháp to lớn của các vị vua trước đó. Các công nhân xây dựng những ngôi mộ này đã đào những đường hầm dẫn đến những căn phòng chôn cất thi thể của nhà vua và các châu báu của ông ta. Những hiện vật này và nhiều bức tranh trên tường đã được tạo ra để giúp đỡ nhà vua trong cuộc sống ở kiếp sau.

Có một vài chuyện rất quan trọng đối với các vị vua Ai Cập như là việc chuẩn bị cho cái chết của họ khi họ còn sống. Đó là việc xây dựng những kiến trúc lăng mộ phức tạp để có thể giúp bảo đảm cho các vị vua này sẽ sống mãi mãi ở kiếp sau. Người Ai Cập đã phát triển ra một phương pháp bảo quản các thi thể người chết rất chi tiết, gọi là việc ướp xác.

Họ tin rằng thi thể của người chết phải được chuẩn bị và được cất giữ một cách cẩn thận để người đó sống lâu hơn ở kiếp sau.

Ngôi mộ nổi tiếng nhất trong thung lũng thuộc về vua Tutankhamun. Vị vua này không được dân chúng biết đến nhiều về các hoạt động cai trị của ông. Thay vì thế, ông đã nổi tiếng về các kho báu được tìm thấy trong ngôi mộ của ông khi ngôi mộ này được khám phá vào thập niên 1920. Hầu hết những ngôi mộ khác trong vùng đã bị cướp trong nhiều thế kỷ qua. Nhưng ngôi mộ này đã ở trong tình trạng hoàn hảo và đã nói cho các chuyên gia biết rất nhiều điều về các truyền thống tang lễ của người Ai Cập.

Gần đó còn có ngôi làng Karnak. Ngôi làng này được xây dựng để tôn vinh các vị thần của Thebes, thủ đô của Ai Cập thời cổ đại. Trong hơn 1.500 năm, nhiều vị vua khác nhau đã xây dựng thêm các công trình của riêng họ gắn liền với các chuỗi tòa nhà tại Karnak. Căn phòng nổi bật nhất của ngôi đền Karnak là phòng đại sảnh Great Hypostyle bao phủ một diện tích 6.000 mét vuông. Gian phòng này có 134 trụ cột bằng đá khổng lồ. Các trụ cột này có thời đã được sơn màu sáng và chống đỡ cho trần căn phòng.

Vua Amenhotep đã cho xây dựng khu vực trung tâm của ngôi đền Luxor gần đó cách nay khoảng 3.300 năm. Những vị vua khác cũng đã cho xây dựng mở rộng thêm công trình này. Tại cổng vào của ngôi đền Luxor, có một dãy dài các pho tượng nhân sư mà có thời người ta đo được dài đến 3 km.

Các pho tượng nhân sư này là sự kết hợp mình của một con sư tử với đầu của con người. Thưởng ngoạn phong cảnh nơi này vào ban đêm thật là ma lực cuốn hút mọi người.

Khi bạn thả bộ dọc theo các dãy pho tượng nhân sư sáng lung linh huyền ảo, bạn cảm thấy giống như bạn đã du hành ngược thời gian về với một quá khứ rất xa xưa và rất lạ thường.