Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Thiếu tá Catherine Wilkinson cho biết Mỹ đang lên kế hoạch cung cấp cho Philippines một trạm radar giúp theo dõi, giám sát  tàu thuyền ở ngoài khơi bờ biển Philippines.

Trạm radar X-Band của Mỹ. Ảnh: Sohu.com

Bà Wilkinson tuyên bố: “Chúng tôi đang ở vào những giai đoạn ban đầu nhằm hỗ trợ thành lập một Trung tâm Theo dõi bờ biển quốc gia cho Philippines. Trung tâm này sẽ tăng cường khả năng bao quát lãnh hải cũng như vấn đề an ninh bao gồm chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và chống buôn lậu”.

Tuyên bố của Lầu Năm Góc được đưa ra sau khi Tổng thống Philippines Benigno Aquino III kết thúc chuyến thăm Mỹ. Theo đánh giá của giới phân tích, động thái cung cấp radar mặt đất cho Philippines là “nước cờ đôi” khôn khéo của Mỹ: không những giúp Philippines tăng cường khả năng quốc phòng, mà còn phản ánh chiến lược dài hạn của Washington tại châu Á.

Ông Patrick Cronin, cố vấn cấp cao về châu Á thuộc Trung tâm An ninh Mỹ Mới (CNAS) có trụ sở tại Washington nhấn mạnh: “Trang bị radar giám sát mặt đất cho Philippines là một trong những cách thiết thực để giúp tăng cường các sức mạnh quốc phòng cho đảo quốc này. Đây cũng là tín hiệu chứng tỏ Mỹ bắt đầu thực thi cam kết, nghĩa vụ và trách nhiệm đối với châu Á”.

Trong thời gian qua, Philippines đã yêu cầu Mỹ cung cấp hệ thống radar, máy bay quân sự và tàu chiến để tăng cường vị thế trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc liên quan đến bãi cạn Scarborough.

 “Nếu Trung Quốc cứ cố tình làm căng và chèn ép Philippines, tôi chắc chắn thương vụ máy bay giám sát mà Philippines đang ấp ủ sẽ xảy ra”, ông Cronin nhận định. Tuy nhiên, vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy Mỹ sẽ cung cấp máy bay quân sự cho Philippines vì Trung Quốc hiện có vẻ không còn quá cứng rắn và khả năng sẽ ứng xử mềm mỏng hơn.

Trung Quốc có thể chọn cách xoa dịu căng thẳng với Philippines ngay trước thềm hội nghị Diễn đàn khu vực ASEAN ( ARF) vào tháng 7 tới  nhưng cũng có thể sẽ quyết định làm bẽ mặt Philippines và gián tiếp là Mỹ,  ông Cronin cho hay.