Núi lửa Lascar ở phía bắc Chile phun trào vào năm 1993 và giải phóng lượng dung nham có thể tích khoảng 1.000 m3. Nếu con số đó tăng lên 10.000 lần, Lascar sẽ trở thành một siêu núi lửa. Ảnh: cornell.edu.

Nhiều vụ phun trào núi lửa trong quá khứ từng gây nên hậu quả khủng khiếp trên phạm vi toàn cầu. Một vụ phun trào núi lửa từng gây nên thảm họa diệt chủng hàng loạt trên diện rộng cách đây hàng trăm triệu năm. Vì thế một số người dự đoán một siêu núi lửa sẽ “tỉnh giấc” vào năm sau và hủy diệt sự sống khắp thế giới theo đúng “lời tiên tri” về ngày tận thế của dân tộc Maya cổ đại, Livescience đưa tin.

Một câu hỏi được đặt ra: Siêu núi lửa nào trên thế giới sắp phun trào?

Với các nhà khoa học, câu trả lời là: Đừng nghĩ tới khả năng đó.

Siêu núi lửa có khả năng giải phóng lượng dung nham và tro lớn gấp hàng nghìn lần so với những núi lửa thông thường. Một vụ phun trào của siêu núi lửa có thể gây nên những hậu quả tương đương với sự va chạm giữa trái đất và một thiên thạch có đường kính hơn 1.600 m. Điều đó có nghĩa là nó có thể giết hàng triệu người. Do tro từ núi lửa cản ánh sáng mặt trời nên nhiệt độ trên bề mặt trái đất sẽ giảm khiến các hệ sinh thái và khí hậu bị xáo trộn.

Vụ phun trào gần nhất của siêu núi lửa đã xảy ra cách đây khoảng 74.000 năm trên đảo Sumatra của Indonesia. Đây cũng là vụ phun trào lớn nhất trong 25 triệu năm qua. Toba, tên của siêu núi lửa ấy, đã giải phóng một lượng dung nham có thể tích lên tới 2.800 km3 và một tầng tro dày đặc ở phía trên khu vực Nam Á. Hàng chục siêu núi lửa đang tồn tại trên khắp hành tinh. Một số siêu núi lửa nằm dưới đáy biển.

Giới khoa học nhất trí rằng những vụ phun trào của siêu núi lửa là hiện tượng cực hiếm. Xác suất siêu núi xảy ra trong một đời người gần như bằng không.

Các nhà địa chất đã xác định tàn dư của khoảng 50 vụ “siêu phun trào”. Với những người bình thường, con số 50 có vẻ lớn. Song nhiều nghiên cứu cho thấy cứ khoảng 700.000 năm trái đất chứng kiến một siêu núi lửa hoạt động. Như vậy trong lịch sử 4,5 tỷ năm của địa cầu, hơn 6.400 vụ siêu phun trào đã xảy ra.

Drew Shindell – một chuyên gia của Viện Nghiên cứu Vũ trụ Goddard tại Mỹ, cho hay, các nhà khoa học thường xuyên theo dõi các vùng có nhiều núi lửa hoạt động trên khắp hành tinh. Họ chưa phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy một vụ siêu phun trào sẽ xảy ra trong năm sau hay thậm chí trong tương lai gần.

“Khả năng siêu núi lửa nào đó hoạt động trong tương lai gần hoặc trong suốt cuộc đời của chúng ta là cực nhỏ”, Shindell nói.

Và trong bất kỳ trường hợp nào, những người tin vào nguy cơ tận thế nên nhớ rằng người Maya chưa bao giờ dự đoán siêu núi lửa sẽ phun trào vào năm 2012.