Xưởng chế biến máy làm bánh cuốn của anh Bùi Đỗ Hậu. Ảnh do anh Hậu cung cấp

Làm bánh cuốn là nghề mang lại thu nhập chính của làng nghề Thanh Lương (xã Bích Hòa, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây). Để làm ra 1 tạ bánh đưa ra các chợ, người thợ phải “ôm” cái lò tráng bánh nóng hừng hực, hít khí than độc nhiều giờ liền. Là người trưởng thành từ làng nghề, anh Bùi Đỗ Hậu đã làm ra chiếc máy tráng bánh để làm giảm sự cực nhọc này.

Từ máy xay bột...Có lần nghe nói ở Trung Quốc người ta xay bột bằng máy, anh Hậu lần dò tìm hiểu và biết bộ phận chính của máy là hai cái thớt nghiền lại thôi nên anh quyết tâm thực hiện ý tưởng chế tạo máy xay. Không có tiền mua thiết bị, anh đem toàn bộ giấy tờ nhà thế chấp ngân hàng để vay 10 triệu đồng. Tuy nhiên, với vốn kiến thức về cơ khí ít ỏi, chiếc máy xay đầu tiên không thành công. Lần đầu chạy thử nghiệm, 1 tấn bột gạo của anh đã thành... thức ăn nuôi heo!

Sau 2 năm phá đi, làm lại, anh Hậu mới cho “ra lò” được chiếc máy xay. Có được máy xay rồi, anh lại nghĩ đến việc làm loại máy tráng bánh cuốn cho năng suất cao. Lần này thì các thiết bị hư liên tục, tiền bạc và cả đồ đạc trong nhà anh cũng lần lượt ra đi. Bị nhiều người coi là “hâm”, nhưng anh vẫn quyết tâm mày mò sáng tạo đến cùng. Sau nhiều lần thử nghiệm, anh đã tìm ra nguyên nhân không thành công là do mô-tơ yếu và nồi không giữ hơi. Sau đó, anh đã tìm ra được loại mô-tơ Nhật Bản với công suất 100 W và hệ thống nấu chín bánh bằng nồi hơi tốt để thay thế.

... Đến xuất khẩu máy tráng bánh cuốn

Đến năm 1995, chiếc máy tráng bánh cuốn tự động đầu tiên của anh Hậu đã hoàn chỉnh với công suất 1 tạ bánh mỗi giờ. Nếu so với cách làm truyền thống thì máy tráng bánh cuốn cho năng suất hơn 10 - 20 lần. Không những có năng suất vượt trội, bánh cuốn được tráng bằng máy còn có chất lượng ngon hơn so với tráng bằng tay bởi khi tráng bằng máy, nguyên liệu được nhào trộn rất đều và kỹ nên bánh có độ dẻo, dai hơn, thời gian nhanh hơn nên giữ được độ nóng.

Ngay sau đó, nhiều hộ làm bánh cuốn trong làng đã đặt anh làm những chiếc máy tương tự. Đến nay, hầu hết các hộ làm bánh ở thôn Thanh Lương đều ứng dụng máy tráng bánh cuốn tự động của anh Hậu vào sản xuất. Máy cũng đã có mặt ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước, và thời gian gần đây còn có một số Việt kiều ở các nước về đặt anh làm những chiếc máy làm bún, bánh cuốn mang sang nước ngoài để sản xuất.

Anh Hậu cho biết đang tiếp tục nghiên cứu cải tiến công nghệ này, mong muốn sáng chế của mình có thể nhân rộng ra để các làng nghề làm bún, bánh cuốn, bánh tráng đều có thể sử dụng.