Giấc mộng về các robot hóa thân - những cỗ máy mà con người có thể điều khiển như chính cơ thể mình - đã xuất hiện từ lâu. Vào tháng 3/2009, các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Honda, Nhật Bản đã trình diễn cỗ máy cho phép truyền các mệnh lệnh đơn giản qua suy nghĩ đến robot thông minh Asimo, hơn 8 tháng trước khi bộ phim Avatar ra mắt.

Gần đây hơn, 6 sinh viên cơ điện tại Mỹ đã cho ra đời “máy đút cơm”, có khả năng theo dõi cử động của mắt để chọn đúng món ăn mà người sử dụng mong muốn. Tuy nhiên, theo tạp chí New Scientist, với công trình “Hiện thân ảo và tái hiện thân bằng máy (VERE)”, lần đầu tiên con người có thể bằng suy nghĩ điều khiển robot ở một khoảng cách xa thực hiện những bài tập phức tạp.

VERE gồm 3 bước. Đầu tiên, các suy nghĩ của anh Tirosh Shapira, sinh viên tình nguyện, sẽ được quét bằng máy fMRI, chuyên dùng để theo dõi hoạt động não bộ của bệnh nhân thông qua biến đổi của các dòng máu. Sau đó, một máy tính sẽ dịch những suy nghĩ này thành mệnh lệnh. Cuối cùng, những mệnh lệnh đó sẽ được truyền qua mạng internet đến robot tại Pháp. Để tăng độ nhập vai, trên đầu robot được trang bị máy quay và các hình ảnh đó được chiếu trực tiếp cho Shapira xem.

Ba thử thách mà Shapira thực hiện gồm tự do di chuyển qua lại, đi theo sau lưng một người khác và tìm ra ấm trà được đặt trong phòng. Thành công của thí nghiệm khiến Shapira cảm thấy như đang thật sự hóa thân vào robot. Anh chia sẻ với New Scientist: “Có lúc đường truyền bị đứt, một nhà khoa học đã nhặt robot lên để tìm hiểu xem lỗi nằm ở đâu và tôi đã thốt lên: Này, bỏ tôi xuống”.

VERE vẫn còn 2 hạn chế lớn. Thứ nhất, các công đoạn xử lý phức tạp khiến robot bị trì hoãn trong việc thực hiện các mệnh lệnh, dẫn đến làm giảm độ nhập vai của người sử dụng. Thứ hai, vì hoạt động não bộ của mỗi người đều khác nhau, người điều khiển cần phải làm các bài tập sơ bộ giúp máy có thể xác định được phản ứng nào tương đương với hành vi nào.

Trong phiên bản tiếp theo, các nhà khoa học của VERE sẽ thay robot nhỏ hiện nay bằng loại HRP-4 do Kawada Industries (Nhật) chế tạo, với chiều cao tương đương người trưởng thành. Họ cũng sẽ điều chỉnh các thuật toán giải mã, không chỉ chụp hoạt động của não bộ tại từng thời điểm mà theo dõi các biến đổi trong cả quá trình, nhằm tăng độ chính xác cũng như độ phức tạp của những động tác truyền đến robot.

Bộ phim Avatar đã cho thấy các robot hóa thân có thể được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau. Bác sĩ Grace dùng avatar cho việc nghiên cứu khoa học còn đại tá Quaritch dùng avatar để khai thác tài nguyên quý hiếm. Tương tự, một mặt, công trình VERE đang được các tổ chức quân sự quan tâm vì khả năng thay con người tham gia chiến tranh. Mặt khác, sáng chế sẽ là trợ thủ đắc lực cho những người khuyết tật trong công việc hằng ngày.