Chúng ta lại thường nhìn thấy những cảm xúc đó khi chúng không ở đó, tức là khi lũ chó không cảm thấy như vậy hoặc chúng không làm gì để phải cảm thấy tội lỗi hay xấu hổ.

Pascale Lemire, tác giả trang web Dogshaming cho rằng, những con chó không thực sự biết cảm thấy xấu hổ hay tội lỗi, nhưng chúng rất giỏi dùng gương mặt buồn bã để khiến chúng ta cảm thấy chúng thực sự hối lỗi và tha thứ cho chúng.

Loài chó rất giỏi dùng gương mặt buồn bã. (Ảnh: livescience.com)

Bản thân Horowitz cũng nói rằng nghiên cứu của mình không nói về việc loài chó có biết cảm thấy tội lỗi hay không và hy vọng những nghiên cứu sau này sẽ giúp trả lời câu hỏi đó. Tức là, cho đến thời điểm này, vẫn chưa có một kết luận chính thức nào về việc chó có thể cảm thấy tội lỗi hay xấu hổ khi làm việc gì trái ý chủ của chúng hay không.

Tuy nhiên, có những cơ sở sinh học khá vững chắc để suy đoán về khả năng cảm nhận tội lỗi của chó. Chúng ta chưa thể chắc chắn về khả năng này của chúng, nhưng nếu những động vật có vú khác có cùng cơ sở cảm xúc ở não giống chó cũng trải qua những cảm giác tội lỗi, tự hào hay xấu hổ cũng như những cảm xúc phức tạp khác, không có lý do nào loài chó lại không có khả năng tương tự.

Những căn cứ sinh học-tiến hóa khác cũng cho rằng loài chó thực sự có khả năng này. Charles Darwin từng đề cập đến sự tiến hóa tiếp nối, trong đó các loài khác nhau ở mức độ tiến hóa thay vì phân biệt giống loài. Nếu chúng ta có hoặc từng trải nghiệm điều gì đó, những loài động vật khác cũng có thể.

Câu hỏi về khả năng cảm nhận tội lỗi của chó đã mở ra một hướng nghiên cứu mới rất thú vị cho các nhà khoa học. Những nghiên cứu sâu hơn kết hợp giữa khoa học đại chúng về những cảm xúc ở chó và các hiện tượng khác cùng với những dữ liệu đáng tin cậy sẽ giúp chúng ta giải mã bí mật đằng sau khuôn mặt chó con luôn khiến chúng ta mủi lòng mà tha thứ cho chúng.