|
Những thảm họa máy tính khủng khiếp nhất trong lịch sử |
|
|
Chỉ một sai sót nhỏ trong phần mềm cũng khiến cho các hãng thiệt hại hàng triệu thậm chí tỉ đô, hoặc khiến cho cả một đất nước náo loạn. |
|
1. Thảm họa hạt nhân giả
Ngày mùng 9 tháng 11 năm 1979, toàn bộ chiến đấu cơ và các đầu đạn hạt
nhân của nước Mỹ đều được đặt trong tình trạng báo động và sẵn sàng đối
mặt với ngày tận thế. Tại các trung tâm chỉ huy quân sự trên khắp nước
Mỹ, các màn hình đều thông báo một lượng cực lớn tên lửa hạt nhân của
Liên Xô đang chỉ thẳng vào họ. Chiếc máy bay khẩn cấp “Doomsday” dành
cho tổng thống Mỹ cũng chuẩn bị cất cánh.
Nhưng sau đó họ kiểm tra lại dữ liệu đến từ các vệ tinh của hệ thống
phòng thủ tên lửa hạt nhân và nhận ra rằng một cuốn băng diễn tập đã vô
tình được đưa vào trong hệ thống và khiến cho cả nước Mỹ hoảng hốt.
2. Windows xịn bị biến thành đểu
Vì một lỗi trong công cụ chống vi phạm bản quyền (Windows Genuine
Advantage) mà Microsoft đã cáo buộc hàng nghìn khách hàng là kẻ cắp.
Nổi tiếng khó chịu với những bước xác nhận rối rắm, WGA đã lầm tưởng
hàng ngàn bản Windows “xịn” thành hàng nhái. Theo Microsoft, sự cố này
xảy ra bởi một thành viên trong nhóm phát triển WGA đã upload nhầm phần
mềm lỗi lên máy chủ của hãng và nó tự động xóa code cài đặt trên
Windows, sau đó nhóm WGA đã tổ chức ăn nhậu mà quên không test lại phần
mềm này.
Kết quả là vào ngày hôm sau, bất cứ máy tính
nào kết nối vào máy chủ WGA đều bị coi là dùng Windows vi phạm bản
quyền. Những khách hàng dùng Windows XP bị cảnh báo đang sử dụng phần
mềm trái phép, trong khi người dùng Vista bị chặn một số tính năng.
3. Mất mạng vì lỗi phần mềm
Người quản lý hệ thống mạng của AT&T chỉ có thể nhìn trong vô vọng
khi màn hình 72 inch của hãng hiển thị những dòng đỏ chót, đánh dấu sự
sụp đổ hệ thống mạng điện thoại của hãng. Trong một ngày làm ăn "khấm
khá", nhà mạng này có thể thực hiện đến 70% các cuộc gọi đường dài tại
Mỹ, khoảng 115 triệu cuộc. Tuy nhiên ngày 15 tháng 1 năm 1990 không phải
là một ngày "khấm khá" đối với AT&T.
Vấn đề xuất phát tại New York, khi mà 114 mạch tín hiệu của AT&T
(mỗi chiếc có thể thực hiện khoảng 700.000 cuộc gọi mỗi giờ) bỗng nhiên
tắt trong 4 giây và khởi động lại vì quá tải. 114 mạch này được nối với
nhau dưới hệ thống mạng dạng cascading và song song để tìm đường dây tốt
nhất cho mỗi cuộc gọi. Và các mạch đều thông báo lại cho nhau trạng
thái hoạt động của mình.
Khi các mạch này trở lại trạng thái hoạt động, chúng gửi tín hiệu
thông báo rằng đã online và sẵn sàng để nhận cuộc gọi. Sau đó khoảng
0,01 giây một tín hiệu xác nhận cần phải được chuyển đi, nhưng vì phần
mềm trên mạch gặp trục trặc nên tín hiệu này lại được gửi trước tín hiệu
thông báo online. Sự cố này đã khiến cho AT&T không thể xử lý 50%
cuộc gọi của họ trong vòng 9 tiếng, và bản báo cáo sau đó đánh giá rằng
họ đã thiệt hại tới 60 triệu USD.
4. Bảo hộ tai nạn xe hơi thất bại thê thảm
Hãng xe Volvo rất coi trọng vấn đề bảo hộ tại nạn xe hơi và là người
tiên phong trong lĩnh vực giảm thiểu tai nạn. Tuy nhiên chúng lại xảy ra
trong những hoàn cảnh bất ngờ nhất. Cả 2 lần Volvo công bố với cả thế
giới tính năng bảo hộ mới, cả 2 lần đều thất bại thảm hại.
Trong khi hãng này đang trình diễn hệ thống tránh va chạm trên chiếc
S60 thì động cơ của nó bất ngờ bốc cháy và thiêu trụi cả chiếc xe. Chiếc
S60 được thiết kế để dự đoán trước những va chạm sắp xảy ra, nhưng vấn
đề giữa hệ thống điều khiển và pin đã làm Volvo phải ê mặt.
Không nản chí, hãng tiếp tục thử nghiệm chiếc S60 với màn trình diễn
hệ thống điểu khiến có khả năng tránh người đi bộ. Hệ thống này sử dụng
bộ cảm biến và camera để xác định vị trí người đi đường và thực hiện cú
phanh gấp nếu dự đoán thấy vạ chạm. Và trong thử nghiệm này chiếc xe của
Volvo đã kịp phanh trước 9 trong số 12 hình nộm, số còn lại thì bị hất
tung lên trời.
Các chuyên gia đã trả lời trường hợp này ra sao? Một nghiên cứu tại
đại học Washington đã hack vào hệ thống điều khiển của nhiều chiếc xe
khác nhau và phát hiện ra rằng những hệ thống này có thể tự động kích
hoạt điều khiển gần như toàn bộ chức năng của xe và không tuân theo sự
điều khiển của người cầm lái, bao gồm cả phanh.
5. Máy bay "nửa nạc nửa mỡ"
Mùa xuân năm 2005, chiếc Airbus A380 đang chuẩn bay thử lần đầu tại
Toulouse thì các kỹ sư nhận được một thông báo lỗi từ phần mềm trên máy
bay. Lỗi đó đã khiến hãng hàng không này thiệt hại tới 6 tỉ USD vì phải
hoãn chuyến bay khách đầu tiên đến tận 2 năm sau đó.
Vấn đề là hãng hàng không của Pháp sử dụng phần mềm CATIA 5 để thiết
kế cho phần trước, trong khi đối tác bên Đức sản xuất phần đuôi máy bay
lại dùng phiên bản CATIA 4. Dễ hiểu tại sao chúng không tương thích với
nhau. Sự khác biệt giữa 2 phần mềm sẽ dẫn đến việc những đoạn dây cáp
hoạt động sai chức năng, và cần phải nối lại những đầu dây này.
Ngay cả khi người ta viết code để giúp chúng tương thích với nhau thì
vẫn cần 1 dây dẫn tín hiệu riêng để kết nối cả 2 đầu máy bay. Tuy nhiên
các kỹ sư thì cho rằng chiếc Airbus A380 không đủ không gian để nối thêm
một dây tín hiệu cách dây điện một khoảng cách đủ xa để tránh tình
trạng nhiễu tín hiệu. Có lẽ nhiều người nghĩ rằng chỉ cần nối khớp các
đầu dây cáp là xong, tuy nhiên nên nhớ rằng dây cáp trên A380 có tổng độ
dài lên đến 530km, hơn 100.000 dây khác nhau và 40.000 đầu kết nối. |
|
|
|
|
|
|